Gryka zwyczajna (Fagopyrum esculentum) to niezwykle wartościowa roślina z rodziny rdestowatych, znana ze swoich wyjątkowych właściwości odżywczych i prozdrowotnych. Pochodząca z Azji, obecnie uprawiana na całym świecie, w tym również w Polsce, gdzie cieszy się dużą popularnością.
Charakterystyka rośliny
Gryka to roślina jednoroczna, która dorasta do wysokości około 60-120 cm. Jej łodyga jest walcowata, pusta w środku i prążkowana, a liście ciemnozielone, strzałkowate lub sercowate. Kwitnie od lipca do sierpnia, a jej kwiaty są drobne, białe lub różowe, zebrane w grona. Owocem jest trójkątny orzech, który jest bogatym źródłem wartości odżywczych.
Właściwości i zastosowanie
Wartości odżywcze:
- Białko: Nasiona gryki zawierają od 10 do 16% wysokiej jakości białka o zbilansowanym składzie aminokwasów, co czyni je doskonałym zamiennikiem białek zwierzęcych.
- Witaminy i minerały: Gryka jest bogata w witaminy z grupy B (B1, B2, B3, B6), witaminę E i C, oraz minerały takie jak cynk, magnez, potas i żelazo.
- Błonnik: Dzięki wysokiej zawartości błonnika pokarmowego, gryka wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego.
- Bezglutenowa: Jest idealnym wyborem dla osób na diecie bezglutenowej, w tym chorych na celiakię.
Prozdrowotne właściwości:
- Układ krążenia: Zawiera rutynę, która wzmacnia naczynia krwionośne, obniża poziom cholesterolu i chroni przed miażdżycą.
- Cukrzyca: Pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi dzięki zawartości chiro-inositolu.
- Antyoksydanty: Flawonoidy i inne związki antyoksydacyjne w gryce mają działanie przeciwnowotworowe i przeciwzapalne.
Zastosowanie kulinarne i przemysłowe
Z nasion gryki produkuje się:
- Kaszę gryczaną: Paloną i niepaloną, popularną w kuchni polskiej.
- Mąkę gryczaną: Stosowaną do wypieków, naleśników i makaronów.
- Płatki gryczane: Idealne na zdrowe śniadania.
- Otręby gryczane: Cenny dodatek do diety.
Łuska gryki wykorzystywana jest jako wsad do materacy i poduszek, które są antyalergiczne i promowane jako prozdrowotne.
Uprawa
Gryka jest rośliną łatwą w uprawie, odporną na szkodniki i choroby. Preferuje gleby lekkie, piaszczyste i umiarkowanie wilgotne. Jest idealna jako roślina poplonowa, wzbogacająca glebę w azot i fosfor oraz ograniczająca rozwój chwastów i patogenów. Z jednego hektara gryki można uzyskać do 100 kilogramów miodu, który jest ceniony za swój charakterystyczny smak i wysoką wartość odżywczą.
Specyfikacja produktu
- Opakowanie: 20 kg
- Produkcja: Bez użycia glifosatu i innych desykantów
- Norma wysiewu: 70-90 kg/ha
- Głębokość siewu: 1-2 cm
