Słonecznik czarny to roślina z rodziny astrowatych, doskonale znana w polskim rolnictwie. Ze względu na swoje niskie wymagania glebowe i wysoką odporność na suszę, jest chętnie uprawiany zarówno jako główny plon, jak i poplon. Słonecznik świetnie wpisuje się w płodozmian na stanowiskach pszenno-rzepaczanych, stanowiąc wartościowy dodatek do mieszanek międzyplonowych lub jako uprawa w siewie czystym.
- Norma wysiewu: 30-35 kg/ha
- Głębokość siewu: 2-3 cm
Zastosowanie
Słonecznik czarny jest wszechstronną rośliną uprawną, która sprawdza się zarówno w roli głównego plonu, jak i jako komponent mieszanki poplonowej. Jego zastosowanie obejmuje produkcję oleju słonecznikowego, który jest ceniony jako olej kuchenny, a także margaryny, kosmetyków oraz biodiesla. Śruta słonecznikowa, dzięki wysokiej zawartości białka, jest doskonałą paszą dla bydła mlecznego.
W roli poplonu, słonecznik czarny pełni kluczową funkcję w dostarczaniu azotu do gleby, poprawiając jej strukturę i żyzność. Dzięki zdolności do głębokiego ukorzenienia, które sięga do 1,5 metra, słonecznik pomaga w łamaniu podeszwy płużnej i poprawie właściwości fizycznych gleby, co pozytywnie wpływa na kolejne uprawy.
Wymagania Uprawowe
Słonecznik czarny dobrze rośnie na glebach żyznych i zasobnych w składniki pokarmowe, ale równie dobrze radzi sobie na słabszych glebach, które są mało zasobne w wodę. Jest to roślina o niskich wymaganiach nawozowych, odporna na przymrozki do -4°C. Jego duża odporność na suszę wynika z grubej i omszonej skórki oraz głębokiego systemu korzeniowego.
Siew i Pielęgnacja
- Termin siewu: Wiosna, na głębokość 2-3 cm
- Norma wysiewu: 30-35 kg/ha
Przed siewem należy odpowiednio przygotować glebę poprzez spulchnienie i wyrównanie. Nawożenie fosforowe i potasowe najlepiej przeprowadzić jesienią, natomiast azotowe wiosną. Optymalna dawka nawozów to 60 kg azotu, 60-90 kg fosforu i do 240 kg potasu na hektar. Należy pamiętać, że słonecznik nie toleruje kwaśnych gleb, dlatego ważne jest uregulowanie pH gleby.
Zbiór
Słonecznik oleisty zbiera się zwykle przed 15 września. Zbiory przeprowadza się jednoetapowo, gdy koszyczki zaczynają dosychać. Wysokość cięcia powinna być maksymalna, aby nie zbierać dolnej części roślin. Z hektara uzyskuje się od 2 do 3 ton nasion, które zawierają 40-45% tłuszczu i 15-18% białka. Pozostałości pożniwne należy starannie rozdrobnić przed przyoraniem.
Odporność
Słonecznik czarny jest rośliną o wysokiej odporności na patogeny chorobotwórcze i szkodniki, co czyni go mniej wymagającym w porównaniu do innych roślin oleistych. Dzięki swojej odporności na trudne warunki uprawowe, słonecznik jest doskonałym wyborem dla rolników poszukujących wytrzymałych i wydajnych roślin uprawnych.